Jednym z sześciu objawów zespołu uzależnienia od alkoholu jest utrata kontroli nad piciem alkoholu bądź spore trudności w kontrolowaniu zachowań związanych z piciem, dotyczące momentu rozpoczęcia, długości trwania picia, ilości wypijanego alkoholu. Utrata kontroli przejawia się w tym, że trudno jest przewidzieć: kiedy, z kim, w jakich okolicznościach, ile i co człowiek wypije, jak długo będzie pił oraz kiedy skończy. Utrata kontroli oznacza także trudności w dotrzymywaniu postanowień dotyczących całkowitego zaprzestania picia lub jego czasowego i ilościowego ograniczania.
Ale „korzyści” w sferze emocjonalnej, jakich doświadcza osoba zaczynająca swoją przygodę z alkoholem, są w początkowych fazach o wiele bardziej atrakcyjne dla pijącego niż dolegliwości po nadużyciu alkoholu.
Przykłady tego typu zachowań to: kiedy alkoholik postanawia sobie lub obiecuje komuś, że nie będzie pił, a mimo tego nie udaje mu się wytrwać w tym postanowieniu i wraca do picia. Lub kiedy zakłada sobie, że wypije mniej, a pije dużo więcej niż sobie zaplanował.
Wielu uzależnionych od alkoholu marzy jednak o odzyskaniu umiejętności picia kontrolowanego. Czy jest to możliwe po terapii w ośrodku leczenia uzależnień?
W skrócie:
Picie kontrolowane charakteryzuje się tym, że osoba pijąca pije okazjonalnie i na ogół tyle, ile sobie zaplanuje. Na ogół nie sięga po alkohol na drugi dzień po imprezie, potrafi też w każdym momencie przerwać swoje picie. Zdecydowana większość alkoholików nie jest w stanie tego dokonać, choć bardzo tego pragnie i za tym tęskni.
Amerykańscy specjaliści od uzależnienia alkoholowego zastosowali bardzo trafne porównanie do zmiany metabolizmu, którą opisałem powyżej. A mianowicie porównali ją do procesu jaki zachodzi wtedy, kiedy ogórek świeży zmienia się w ogórek kiszony. Niestety ten proces jest nieodwracalny i jeżeli do niego dojdzie nieznane są przypadki powrotu alkoholika w tym stadium do kontrolowanego picia. Ta zmiana jest nieodwracalna. Tak jak nie udało się jeszcze nikomu na świecie z ogórka kiszonego zrobić ogórka świeżego. Pomimo to alkoholicy nieustannie próbują różnymi sposobami wrócić do picia kontrolowanego, mimo ciągle nieudanych prób, które prędzej czy później przeradzają się w ciągi alkoholowe. Jedynym skutecznym wyjściem jest uznanie przez alkoholika całkowitej bezsilności wobec alkoholu i wejście osoby uzależnionej w stan trwałej abstynencji alkoholowej oraz utrwalanie tego stanu poprzez rozwój życia w trzeźwości: życia odpowiedzialnego, uczciwego, opierającego się na zdrowym rozsądku i rozwoju duchowym.