Kac moralny po alkoholu — jak się go pozbyć?

Zanim zastanowimy się nad tym, jak się pozbyć kaca moralnego, warto by było dowiedzieć się, czym w istocie jest kac moralny. Zjawisko kaca moralnego łączy się z kacem fizycznym, który jest konsekwencją nadużycia alkoholu. Osoby uzależnione swoim zachowaniem doprowadzają do przekraczania wszelkich własnych granic etyczno-moralnych.

Co to jest kac moralny?

Kac moralny nierozerwalnie wiąże się z pytaniem — dlaczego to się stało? Pojawia się najczęściej po nadużyciu alkoholu i w innych sytuacjach związanych z naruszeniem kodeksu wartości własnych lub społecznych. Kac moralny najczęściej występuje wraz z innymi, fizycznymi objawami nadużycia. Występujący po nadużyciu alkoholu kac moralny rodzi się z silnego poczucia winy, które przeżywają osoby doświadczające uzależnienia.

Kac moralny — objawy kaca moralnego

Kac moralny występuje najczęściej dzień po nadużyciu alkoholu. Jest on wpisany w jeden z objawów choroby alkoholowej, jakim jest zespół abstynencyjny. Skąd się bierze kac moralny? Na czym polega?

Kac moralny to swoista mieszanka przykrych uczuć, związana z przekroczeniem po raz kolejny pewnych granic moralnych po nadmiernym spożyciu alkoholu, zrobieniu czegoś złego. Stan ten nierozerwalnie wiąże się z poczuciem winy i wstydem. Towarzyszą mu wyrzuty sumienia, lęki, obniżone poczucie własnej wartości wynikające z faktu, że osoba nadużywająca alkoholu nie dotrzymała danych sobie i innym obietnic i po raz kolejny się upiła. Po rozłożeniu moralniaka, jak czasem potocznie nazywany jest kac moralny, na czynniki pierwsze okazuje się, że w pojęciu tym zawierają się de facto dwa stany dobrze poznane i opisane przez psychologów. A są nimi:

• Wstyd – przykra emocja wywołana świadomością niegodnego lub ośmieszającego zachowania, zawierająca w sobie świadomość popełnienia błędu. Odnosi się do obrazu „ja”.
• Poczucie winy – stan emocjonalny związany z przeświadczeniem o przekroczeniu norm moralnych, odnoszący się do konkretnej czynności i jej oceny w świetle obowiązujących kanonów społecznych oraz etycznych. Obydwie te emocje są silnie destrukcyjne i mogą wpływać na obniżenie samooceny oraz szereg innych niekorzystnych odczuć, jak skłonność do potępiania się. Ale poza nimi może występować szereg innych odczuć, stanów emocjonalnych czy zachowań, takich jak: żal do samego siebie, często bardzo głęboki smutek, gniew, agresja wobec ludzi i przedmiotów, apatia, brak sił do jakichkolwiek działań, chęć ucieczki, izolacji czy unikania osób, które były świadkami takich zachowań.

Kac fizyczny

Kac fizyczny występuje równolegle z kacem psychicznym i może objawiać się poprzez wewnętrzne napięcie emocjonalne, niejednokrotnie połączone z objawami somatycznymi, takimi jak drżenia i skurcze mięśni, zwiększona potliwość, bełkotliwość w mowie i tym podobne objawy.

Kac psychiczny

Najgorszy kac moralny występuje z reguły u osób reprezentujących określone typy osobowości, często pozornie przeciwstawne. Silne negatywne emocje związane z popełnionym błędem przeżywają osoby, które cechuje perfekcjonizm, krytycyzm względem siebie i innych, a także sztywne trzymanie się norm uważanych osobiście za najlepsze. Piętnują oni wszelkie odstępstwa u ludzi, którymi się otaczają, ale też u siebie. Występowaniu kaca moralnego sprzyja też osobowość lękliwa, której dominującymi cechami są obawa i wycofanie, a także między innymi niska samoocena oraz poszukiwanie akceptacji w oczach innych ludzi.

Z innej strony, bardzo źle na popełnione przez siebie złamanie zasad moralnych mogą reagować osoby z osobowością narcystyczną. Choć nie zawsze się tak dzieje, zdarza im się odczuwać wstyd w związku z zaistnieniem sytuacji niepasującej do idealnego wizerunku, jaki stworzyli we własnych oczach. Rzadziej towarzyszy temu poczucie winy.

---

---

Ile trwa kac moralny po alkoholu?

Wpływ na to ile trwa kac moralny mają przede wszystkim okoliczności, konsekwencje amoralnego czy szkodliwego czynu, typ osobowości, ewentualne zaburzenia psychiczne, a nawet ogólny stan zdrowia.

Klasyczny kac moralny związany z wypiciem alkoholu, czy to okazjonalnym, czy nadmiarowym, w przebiegu choroby alkoholowej trwa z reguły krótko: kilka godzin, dzień lub dwa. Chyba że konsekwencją upicia się były inne zdarzenia, takie jak zdrada, przypadkowy seks, czy spowodowanie wypadku samochodowego.

Jak wyleczyć kaca moralnego?

Czas goi rany, jak powiadają. Podobnie jest z kacem moralnym. Długość jego trwania w dużej mierze zależy od skali niemoralnych zachowań i od ich ciężaru gatunkowego. Czym poważniejsze konsekwencje picia, tym kac moralny może trwać dłużej. Wyciągnięcie konstruktywnych wniosków z tego stanu może być początkiem procesu zdrowienia i pomóc osobie nadużywającej alkoholu w podjęciu decyzji o skorzystaniu z profesjonalnej pomocy i poddaniu się terapii alkoholowej. Pomoc taka wydaje się konieczna, gdyż osoby zmagające się z tym problemem same sobie z tym nie poradzą. Stan kaca moralnego budzi w osobie nim dotkniętej silne emocje. W skrajnych przypadkach może prowadzić nawet do myśli samobójczych.

Wyrzuty sumienia po spożyciu alkoholu — jak sobie z nimi radzić?

Wyrzuty sumienia występują najczęściej u ludzi, którzy są wyznawcami religii. Od dziecka przygotowywani do życia według zasad dekalogu moralnego, a każde poważniejsze złamanie takowych wywołuje u nich wyrzuty sumienia. Jest to nieprzyjemny stan, w którym osoba wierząca przeżywa świadomość naruszenia tych zasad, nieposłuszeństwa wobec Boga, który oczekuje od niej ich przestrzegania. Jak zatem pozbyć się wyrzutów sumienia?

U osób wierzących praktyką, która może zniwelować wyrzuty sumienia, jest spowiedź, czyli sakrament pokuty. Odpokutowanie win, zadośćuczynienie pokrzywdzonym i mocne postanowienie poprawy mogą znacznie pomóc w eliminacji tego stanu. Szczera rozmowa z osobą pokrzywdzoną, przeproszenie osób poszkodowanych czy urażonych jest na ogół wystarczającym dopełnieniem tej praktyki, niwelującym stan poczucia winy.

Dla osób niewierzących czy niepraktykujących religijnie pomocne mogą okazać się sesje psychoterapii.