Jak i czym leczyć alkoholizm: jak wygląda leczenie?

Leczenie alkoholizmu: domowe sposoby

Wielu alkoholików ma na swoim koncie „zarejestrowanych” kilka prób samodzielnego pokonania uzależnienia od alkoholu. Gdyby było to takie łatwe, nie istniałyby specjalistyczne podmioty lecznicze zajmujące się opieką nad osobami uzależnionymi.

Utrzymanie abstynencji jest tym trudniejsze, im dłużej trwa uzależnienie oraz wynikające z niego problemy. W przypadku długotrwałego nadużywania alkoholu, potrzeba jego eliminowania z organizmu może wymagać usuwania na przestrzeni kilku dni, stopniowo.

Skutki zespołu abstynencyjnego mogą być dotkliwe, a wręcz niebezpieczne, dlatego zaleca się podjęcie leczenia pod okiem specjalistycznej kadry medyczno-terapeutycznej

Alkoholizm – leczenie w domu

Czując, że alkohol powoli zaczyna siać spustoszenie w głowie, w ciele oraz oddziałuje negatywnie na otoczenie – osoba uzależniona lub domownicy, mogą wprowadzić kilka podstawowych zasad ograniczających dostępność alkoholu.

Wydaje się oczywistym, że nie należy zatem kupować alkoholu, przynosić go do domu, a napoje alkoholowe obecne w domu – wyrzucić. Wszelkie działania profilaktyczne, eliminujące problem związany z alkoholem to również unikanie spotkań podwyższonego ryzyka (osoby pijące, znajomi mający zły wpływ na uzależnionego).

Ponadto, osoba nadmiernie spożywająca alkohol powinna zadbać o:

• zdrową, zbilansowaną dietę – odpowiednia podaż składników odżywczych, niezbędnych aminokwasów, witamin, składników mineralnych (naturalna ochrona i obrona organizmu), a ponadto nawodnienie organizmu, suplementacja, napary z ziół (herbaty);
• dobre samopoczucie, komfort psychiczny i fizyczny: uprawianie sportu (siłownia, fitness, ćwiczenia pod gołym niebem, bieganie, jazda na rowerze), znalezienie pasji, rozwijanie zainteresowań, podjęcie się nauki języków obcych, terapia psychologiczna;
• konsultację z lekarzem w celu ustalenia możliwości leczenia farmakologicznego w warunkach domowych.

Rozmowa i wsparcie bliskich jest istotnym elementem terapeutycznym domowego leczenia. Jednak wiele zależy od uwarunkowań choroby alkoholowej, dlatego warto dobrze przemyśleć stosowanie jedynie domowych sposobów.

Przyczyny choroby alkoholowej

• Uzależnienie psychologiczne powstające w wyniku: potrzeby redukcji napięcia, zaburzeń osobowości, skłonności autodestruktywnych;
• Uzależnienie w koncepcji społeczno-kulturowej według typologii i stylu picia: dla poprawy nastroju, odreagowania zmęczenia, poczucia przeciążenia; ułatwiające kontakty międzyludzkie, dla dodania odwagi; w celu uzyskania odurzenia lub zredukowania cierpienia.
• Uzależnienie jako skutek specyficznego neuroprzekaźnictwa w mózgu, u osób wysokiego ryzyka lub różnicami w aktywności bioelektrycznej w mózgu;
• Uzależnienie jako efekt nietypowej przemiany biochemicznej w organizmie pod wpływem alkoholu;
• Uzależnienie uwarunkowane genetycznie (dziedziczenie genetyczne, zaburzenia).

Kto leczy alkoholizm?

Leczenie odwykowe osób uzależnionych od alkoholu, prowadzi się w podmiotach leczniczych, które świadczą usługi leczenia alkoholizmu: stacjonarnie i całodobowo oraz ambulatoryjnie.

Zacznij terapię

Możliwości terapii

Placówki leczenia uzależnień – prywatne

Istnieje możliwość poddania się terapii w prywatnym ośrodku leczenia uzależnień – od etapu detoksykacji i farmakoterapii, poprzez psychoterapię, wsparcie grupowe i szereg innych działań medyczno-terapeutycznych, zgodnie z pakietem usług świadczonych osobom uzależnionym od alkoholu w danej placówce.

Placówki leczenia uzależnień od alkoholu – Narodowy Fundusz Zdrowia

Świadczenia zdrowotne dla osób uzależnionych od alkoholu udzielane są w odpowiednich placówkach leczniczych, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 25 czerwca 2012 r. w sprawie organizacji, kwalifikacji personelu, sposobu funkcjonowania i rodzajów podmiotów leczniczych wykonujących świadczenia stacjonarne i całodobowe oraz ambulatoryjne w sprawowaniu opieki nad uzależnionymi od alkoholu oraz sposobu współdziałania w tym zakresie z instytucjami publicznymi i organizacjami społecznymi:

1. Poradnia terapii uzależnienia od alkoholu i współuzależnienia oraz poradnia leczenia uzależnień:
   • diagnozowanie zaburzeń u pacjentów oraz członków ich rodzin;
   • realizowanie programów korekcyjnych dla pacjentów;
   • realizowanie programów psychoterapii dla pacjentów i członków rodzin;
   • udzielanie indywidualnych świadczeń zapobiegawczo-leczniczych pacjentom i członkom ich rodzin;
   • prowadzenie działań konsultacyjno-edukacyjnych dla członków rodzin dotkniętych problemem alkoholowym.
2. Całodobowy oddział terapii uzależnienia od alkoholu oraz całodobowy oddział leczenia uzależnień:
   • diagnozowanie zaburzeń u pacjentów;
   • realizacja programów psychoterapii dla pacjentów;
   • udzielanie indywidualnych świadczeń zapobiegawczo-leczniczych dla pozostających w programie terapii osób uzależnionych;
   • przygotowanie pacjenta do kontynuowania terapii w poradni terapii uzależnienia od alkoholu i współuzależnienia lub poradni leczenia uzależnień.
3. Dzienny oddział terapii uzależnienia od alkoholu oraz dzienny oddział leczenia uzależnień:
   • diagnozowanie zaburzeń spowodowanych spożywaniem alkoholu;
   • diagnozowanie zaburzeń występujących u członków rodzin osób spożywających alkohol;
   • realizacja programów psychoterapii dla osób uzależnionych od alkoholu oraz członków ich rodzin;
   • udzielanie indywidualnych świadczeń zapobiegawczo-leczniczych dla pozostających w programie terapii osób uzależnionych od alkoholu oraz członków ich rodzin;
   • prowadzenie działań konsultacyjno-edukacyjnych dla członków rodzin dotkniętych następstwami spożywania alkoholu;
   • przygotowanie pacjenta do kontynuowania terapii w poradni terapii uzależnienia od alkoholu i współuzależnienia lub poradni leczenia uzależnień.
4. Oddział leczenia alkoholowych zespołów abstynencyjnych:
   • diagnozowanie zaburzeń spowodowanych spożywaniem alkoholu lub używaniem innych substancji psychoaktywnych;
   • leczenie alkoholowego zespołu abstynencyjnego;
   • motywowanie pacjentów do podjęcia psychoterapii uzależnień.
5. Hostel dla osób uzależnionych od alkoholu:
   • zapewnia warunki samodzielnego funkcjonowania w środowisku, w integracji ze społecznością lokalną;
   • realizuje program rehabilitacyjny nakierowany na zwiększenie społecznych kompetencji i samodzielne funkcjonowanie osób uzależnionych.

Ponadto, oprócz stosowania farmakoterapii, istnieją w Polsce inne formy samopomocy dedykowanej uzależnionym od alkoholu:

• Wspólnota Anonimowych Alkoholików,
• Stowarzyszenia Abstynentów;
• Kluby Pacjenta.

Kto leczy alkoholizm?

Placówkami leczenia uzależnień (w tym od alkoholu), kierują specjaliści psychoterapii uzależnień, którzy posiadają co najmniej 5-letni staż pracy w zakresie leczenia nałogów.

Oddziałami leczenia alkoholowych zespołów abstynencyjnych mogą kierować lekarze-specjaliści w jednej z wybranych dziedzin:

• psychiatrii;
• chorób wewnętrznych;
• neurologii;
• anestezjologii;
• anestezjologii i reanimacji;
• anestezjologii i intensywnej terapii.

W skład personelu ośrodków leczenia uzależnień wchodzą m.in.: terapeuci, psychoterapeuci, trenerzy, mentorzy.

Zacznij terapię

Środki farmakologiczne w leczeniu alkoholizmu

Alkoholizmowi towarzyszą – w większości przypadków – symptomy innych zaburzeń natury psychicznej. Leczenie farmakologiczne stosowane jest w trakcie terapii odwykowej w leczeniu alkoholizmu, utrzymywaniu abstynencji i ograniczeniu picia. Środki farmakologiczne stosuje się podczas leczenia alkoholizmu na oddziale zamkniętym, ambulatoryjnie, w warunkach domowych i ośrodkach prywatnych.

Prowadzi się badania nad skutecznością innych leków, w tym takich, które stosowane są w leczeniu depresji (inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny) oraz innych leków przeciwdepresyjnych. Stosowanie farmakoterapii powinno być wsparciem leczenia odwykowego, a nie najistotniejszym elementem terapii.

Leczenie farmakologiczne - przykłady

Akamprozat

• zmniejszenie głodu alkoholowego,
• utrzymanie abstynencji (dwa razy częściej i dłużej w stosunku do zażywających placebo),
• niska toksyczność,
• nie wywołuje uzależnienia.

Naltrekson

• znosi euforyzujące działanie alkoholu,
• wydłuża okresy abstynencji,
• zmniejsza o około 50% wcześniejszej dawki wypijanego alkoholu przez pacjentów, którzy przerwali abstynencję.

Nalmefen

• do stosowania w sytuacjach podwyższonego ryzyka utraty kontroli nad piciem,
• 1–2 godziny przed rozpoczęciem picia alkoholu,
• dopuszcza się jego stosowanie po spożyciu etanolu (w celu zmniejszenia ilości wypitego przy jednej okazji alkoholu).