Jak leczyć alkoholika bez jego zgody? Przymusowe leczenie alkoholika

Nałogowe spożywanie alkoholu to problem nie tylko osoby uzależnionej, ale również najbliższego otoczenia – rodziny, znajomych, sąsiadów. Zaburzeniu ulegają wszelkie relacje, dlatego alkoholizm nosi znamiona problemu społecznego.

Osoby z problemem alkoholowym z czasem zaczynają popadać w kłopoty, a te pogłębiają nałóg. Błędne koło uzależnienia się zamyka i nakręca. Alkoholicy przestają wywiązywać się ze swoich codziennych obowiązków, pojawiają się problemy w pracy i w domu. Rozpadowi ulegają struktury rodzinne i inne związane z bliskością – relacje z partnerem, dziećmi, przyjaciółmi.

Wiele osób popada w konflikt z prawem. Całe pasmo problemów alkoholowych - od zatruć i interwencji medycznych, po zachowania kryminogenne związane z pobiciem, zranieniem, przestępstwem o podłożu seksualnym, a nawet zabójstwem.

Pewne jest jedno – uzależnienie od alkoholu niszczy uzależnionego, jego najbliższe otoczenia i znacząco wpływa na sferę społeczną. W takiej sytuacji należy się zastanowić, jak leczyć alkoholika bez jego zgody.

Leczenie alkoholika bez jego zgody

Przymusowe kierowanie osób uzależnionych od alkoholu na leczenie odwykowe ma skutecznie zmotywować alkoholika do podjęcia się terapii. Podstawą prawną zobowiązania do leczenia osób nadużywających alkoholu, jest ustawa z dnia 26 października 1982r., o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. 1982 Nr 35 poz. 230, artykuły: od 24 do 36).

Na badanie przez biegłego, w celu wydania opinii i wskazania do leczenia odwykowego, kieruje się osoby, które w związku ze swoim nadużywaniem alkoholu (zgodnie z Art.24):

• powodują rozkład życia rodzinnego,
• demoralizują małoletnich,
• uchylają się od obowiązku zaspokajania potrzeb rodziny,
• systematycznie zakłócają spokój lub porządek publiczny.

Czas trwania przymusowej terapii zależy od konkretnego przypadku. Nie może on jednak być dłuższy niż dwa lata licząc od chwili uprawomocnienia się orzeczenia. Ponowne orzeczenie o przymusowym leczeniu wobec tej samej osoby nie może nastąpić wcześniej jak po upływie 3 miesięcy od ustania poprzedniego leczenia¹

Leczenie alkoholika bez jego zgody w praktyce

Zgodnie z Art.21 (Dz. U. 1982 Nr 35 poz. 230) o postępowaniu w stosunku do osób nadużywających alkoholu, leczenie odwykowe prowadzi się w zakładach leczniczych podmiotów zajmujących się działalnością leczniczą zgodną z obowiązującymi przepisami o prowadzeniu takiej działalności.

Leczenie odwykowe osób uzależnionych odbywa się:

• stacjonarnie, całodobowo;
• ambulatoryjnie.

Ten sam artykuł prawny odnosi się do kwestii dobrowolności poddania się przez uzależnionego czynności odwykowej.

Art. 26 wskazuje, że osoby uzależnione, które zachowują się nagannie w stosunku do rodziny i negatywnie w stosunku do otoczenia zobowiązane są do poddania się leczenia w:

• stacjonarnym zakładzie lecznictwa odwykowego,
• niestacjonarnym zakładzie lecznictwa odwykowego.

O zastosowaniu obowiązku poddania się leczenia w zakładzie lecznictwa odwykowego orzeka sąd rejonowy właściwy według miejsca zamieszkania lub pobytu osoby uzależnionej od alkoholu. Sąd podejmuje postępowanie na wniosek gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych (umiejscowione przy Urzędach Gminnych) lub prokuratora.

W celu zbadania sprawy przez odpowiednie organy i wszczęcia dalszego postępowania (które ma na celu wydanie orzeczenia o poddaniu się terapii odwykowej), dokumenty pozwalające udowodnić problem alkoholowy może zgłosić dowolna osoba z otoczenia uzależnionego.

Dokumenty poświadczające problem z nadużywaniem alkoholu:

• podanie z opisem niepokojącej sytuacji w rodzinie, związanej z nadużywaniem alkoholu przez wymienioną osob
• dowody w postaci np. notatek z interwencji policyjnej, zeznania świadków (np. dotyczących agresywnego zachowania się osoby nadużywającej alkoholu);
• inne dokumenty potwierdzające problem alkoholowy (np. akta poprzednich spraw karnych, orzeczenie psychologa szkolnego o problemach rozwojowych dziecka wychowującego się w rodzinie z problemem alkoholowym, notatki z izby wytrzeźwień, inne).

Komisja zajmująca się sprawami osób z problemem alkoholowym:

• prowadzi rozmowę z osobą nadużywającą alkohol,
• motywuje do skontaktowania się z placówką odwykową,
• motywuje do poddania się przez osobę uzależnioną terapii odwykowej.

Dalsze postępowanie w przypadku osób, które nie zgłoszą się do placówki leczenia uzależnień:

• Komisja ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych lub prokurator, kieruje sprawę do właściwego Sądu Rodzinnego,
• w oparciu o opinie biegłych, zobowiązuje się osobę uzależnioną od alkoholu do podjęcia się leczenia stacjonarnego lub ambulatoryjnego (dodatkowo – opieka kuratora sądowego).

Instytucje zobowiązujące osobę do podjęcia się leczenia odwykowego, mają mobilizować uzależnionego do podjęcia działań w tym kierunku a tym samym uskuteczniać prospołeczną funkcję zapobiegania problemom alkoholowym.

Zobowiązanie leczenia nie jest jednoznaczne z przymusem prawnym podejmowania się terapii odwykowej. Nie ma również prawnych możliwości zatrzymanie osoby zobowiązanej do leczenia odwykowego siłą i wbrew jego woli w zakładzie leczniczym.

Zacznij terapię

Przymusowe leczenie alkoholika bez jego zgody - podejmij próbę rozmowy

Jak leczyć alkoholika bez jego zgody? Spróbuj zacząć od rozmowy. Problem wszczęcia postępowania w sprawie zobowiązania się do podjęcia leczenia uzależnienia od alkoholu, to w Polsce problem dotykający wielu rodzin. Dopóki osoba uzależniona nie zrozumie istoty uzależnienia od alkoholu, dopóty trwać będzie w społeczności problem alkoholizmu.

Jeśli istnieje szansa, aby wpłynąć na postępowanie osoby uzależnionej – rozmawiajmy, tłumaczmy, pokazujmy jak wygląda życie u boku alkoholika.

Nurt racjonalno-poznawczy opiera się na przekonaniu, że dostarczenie odpowiednich informacji o alkoholu i skutkach jego zażywania ułatwi ludziom podejmowanie odpowiedzialnych i społecznie akceptowanych decyzji²

Warto uświadomić alkoholikowi, że:

• alkoholizm to choroba (przewlekła, śmiertelna),
• uzależnienie od alkoholu można leczyć – jego skutki również.

Jak rozmawiać z alkoholikiem aby przekonać go do dobrowolnego leczenia?

• nie podejmujmy rozmów z osobą pod wpływem alkoholu – to nie odniesie oczekiwanego skutku;
• alkoholicy zazwyczaj wiele obiecują – osoby z otoczenia powinny przestać przyjmować czcze obietnice, których spełnienie jest po prostu niemożliwe np. wyjście z nałogu to proces długotrwały, a nie zaprzestanie picia na tydzień lub miesiąc;
• nie warto sprawdzać ilości spożytego przez osobę alkoholu – jeśli problem jest widoczny tłumaczmy negatywny wpływ alkoholu na zdrowie i rodzinę, podejmujmy konsekwentnie rozmowy i działania zgodne z wcześniejszymi ustaleniami;
• chronienie alkoholika przed konsekwencjami zgubnego picia, to utwierdzanie uzależnionego w przekonaniu, że nałóg nie jest problemem – nie powinno się chronić alkoholika przed konsekwencjami (np. prawnymi), ponieważ kara wynikająca z nadużywaniem alkoholu, może być skuteczną nauczką i motywacją do podjęcia decyzji o terapii (nie dotyczy sytuacji bezpośredniego narażenia utraty życia i zdrowia alkoholika i/lub osób z otoczenia).

Istotnymi argumentacjami dla alkoholika, może być:

• wypunktowanie osobie uzależnionej widocznych u niej symptomów uzależnienia (nawykowe zachowania, regularność picia, długość ciągów alkoholowych, czas spędzany przy alkoholu – w tym zakupy, picie z kolegami, upijanie się w samotności);
• ukazanie zdrowotnych konsekwencji picia (choroba, bóle, syndrom odstawienny – syndrom abstynencyjny, wyniszczenie, niechlujny wygląd, brak higieny, ogólne zaniedbanie);
• uświadomienie obecnej sytuacji uzależnionego (konsekwencje prawne, konsekwencje karne, odejście rodziny, krzywda dzieci i osób najbliższych, brak znajomych, długi finansowe, problemy z utrzymaniem mieszkania – eksmisja);
• alkohol to narkotyk, który równie mocno uzależnia i wiąże się z brakiem kontroli nad sobą i własnym życiem:

Uzależnienie jest złożonym zaburzeniem funkcjonowania centralnego układu nerwowego, charakteryzującym się utratą kontroli nad poszukiwaniem i przyjmowaniem narkotyku oraz ryzykiem nawrotu, nawet po długim okresie abstynencj³

Przymusowe leczenie alkoholowe

Uzależnienie od alkoholu cechuje się silną potrzebą zaspokojenia przymusu picia, niekontrolowanym pragnieniem spożywania alkoholu i trudnością w kontrolowaniu swojego zachowania związanego z piciem (np. ilością spożywanego alkoholu).

Alkoholik odczuwa fizjologiczne objawy odstawienia alkoholu. Często też, w celu uniknięcia przykrych objawów odstawiennych sięga po alkohol, aby zminimalizować ich skutki. Uzależniony spożywa alkohol pomimo szkodliwych (i widocznych) następstw zdrowotnych.

Przymusowe leczenie odwykowe

Przymusowe leczenie odwykowe osób uzależnionych od alkoholu, ma zmotywować alkoholika do podjęcia terapii. Podstawą prawną zobowiązania do leczenia osób nadużywających alkoholu, jest ustawa z dnia 26 października 1982r., o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. 1982 Nr 35 poz. 230, artykuły: od 24 do 36).

Wobec osoby, w stosunku do której został orzeczony prawomocny obowiązek poddania się leczenia odwykowego, zostanie zastosowany przymus w wypadku uchylenia się od obowiązku stawienia w wyznaczonym dniu, we wskazanym zakładzie leczenia uzależnień, w celu poddania się terapii odwykowej.

Przymus stosowany jest w przypadku osoby uzależnionej, która odmawia współpracy – na etapie:

• doprowadzenia na badanie przez biegłego,
• doprowadzenia na rozprawę w sądzie,
• doprowadzenie do zakładu leczniczego w celu podjęcie kuracji odwykowej.

Zadzwoń: +(48) 574 271 441

Ile trwa przymusowe leczenie?

Czas trwania przymusowej terapii odwykowej, zależy od indywidualnego przypadku:

Art. 34. 1. Obowiązek poddania się leczeniu trwa tak długo, jak tego wymaga cel leczenia, nie dłużej jednak niż 2 lata od chwili uprawomocnienia się postanowienia⁴

W stosunku do tej samej osoby, nakaz przymusowej terapii nie może nastąpić wcześniej, jak po upływie 3 miesięcy od ustania poprzedniego leczenia.

Nie ma możliwości prawnych, ani organizacyjnych, aby w stosunku do pacjenta zastosować przymus leczenia odwykowego w zakładzie lecznictwa osób uzależnionych, wbrew woli pacjenta.

Według obowiązującego prawa, na badanie przez biegłego w celu wydania opinii i wskazania do leczenia odwykowego, kieruje się osoby, które w związku ze swoim nadużywaniem alkoholu (zgodnie z Art.24):

• powodują rozkład życia rodzinnego,
• demoralizują małoletnich,
• uchylają się od obowiązku zaspokajania potrzeb rodziny,
• systematycznie zakłócają spokój lub porządek publiczny.

Osoba doprowadzana przez policję, będąca w stanie nietrzeźwości, może zostać umieszczona w izbie wytrzeźwień do czasu wytrzeźwienia.

Cel terapii

Celem terapii uzależnień jest poprawa zdrowia pacjenta i modyfikacja zachowań związanych z alkoholizmem. Żadna terapia nie przyniesie skutku, jeśli osoba uzależniona od alkoholu nie zrozumie, że jej wrogiem i wrogiem dla osób z jej otoczenia – jest spożywany przez tą osobę alkohol. Terapia ma więc na celu uświadomienie pacjentowi mechanizmów uzależnienia i radzenia sobie z problem w przyszłości.

Zacznij terapię

Gdzie zgłosić alkoholika na przymusowe leczenie?

Jesteśmy aby pomóc osobom uzależnionym i ich rodzinom. Pomagamy w formalnościach dotyczących skierowania osoby uzależnionej na przymusowe leczenie. Zadzwoń do nas lub napisz:
(+48) 530 940 354 Kuba Marcol
biuro@dezyderata.com.pl

Zacznij terapię ¹ https://www.infor.pl/prawo/pomoc-spoleczna/przemoc-w-rodzinie/250000,Przymusowe-leczenie-alkoholika.html
² Kosek-Nita Bogumiła. (2000). Problem alkoholizmu wśród młodzieży szkolnej a możliwości oddziaływań profilaktycznych; "Chowanna" (T. 1, (2000), s. 88-101)
³ https://journals.viamedica.pl/psychiatria/article/view/29225/23983

⁴ Dz. U. 1982 Nr 35 poz. 230 U S T AWA z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19820350230/U/D19820230Lj.pdf
⁵ http://www.psychologia.edu.pl/czytelnia/51-alkohol-i-nauka/282-alkoholizm-i-choroby-wspolwystepujace.html
⁶http://www.psychologia.edu.pl/czytelnia/51-alkohol-i-nauka/282-alkoholizm-i-choroby-wspolwystepujace.html
⁷ http://www.psychologia.edu.pl/czytelnia/51-alkohol-i-nauka/282-alkoholizm-i-choroby-wspolwystepujace.html
⁸http://www.psychologia.edu.pl/czytelnia/51-alkohol-i-nauka/282-alkoholizm-i-choroby-wspolwystepujace.html

Źródła
Kosek-Nita Bogumiła. (2000). Problem alkoholizmu wśród młodzieży szkolnej a możliwości oddziaływań profilaktycznych. "Chowanna" (T. 1, (2000), s. 88-101):
https://rebus.us.edu.pl/bitstream/20.500.12128/16226/1/Kosek_Nita_Problem_alkoholizmu_wsrod.pdf
http://www.niebieskalinia.info/index.php/zadania-sluzb/51-gminna-komisja-rozwiazywania-problemow-alkoholowych
https://www.parpa.pl/index.php/lecznictwo-odwykowe/zobowiazanie-do-leczenia-odwykowego
https://journals.viamedica.pl/psychiatria/article/view/29225/23983 https://pulsmedycyny.pl/przymusowe-leczenie-osoby-uzaleznionej-od-alkoholu-997961
https://www.gov.pl/web/wsse-lodz/uzaleznienia
https://www.nik.gov.pl/plik/id,10928,vp,13273.pdf
https://www.prawo.pl/prawo/przymusowe-leczenie-alkoholika-odwyk-przymusowy,420808.html

http://www.niebieskalinia.info/index.php/zadania-sluzb/51-gminna-komisja-rozwiazywania-problemow-alkoholowych

http://www.psychologia.edu.pl/czytelnia/52-alkoholizm-i-narkomania/643-psycho-bio-spoleczna-koncepcja-uzaleznienia-od-alkoholu.html

https://www.gov.pl/web/wsse-lodz/uzaleznienia

https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19820350230/U/D19820230Lj.pdf